Oudjaar

Lieve lezers,

De laatste dag van het jaar.
De afgelopen dagen bestonden vooral uit het afsluiten van 2017. Niet alleen praktisch. Ook beloofde bezoekjes werden nog met veel plezier afgelegd. Het zou anders onaf hebben gevoeld. 
Later op de dag ga ik een paar belangrijke momenten van het afgelopen jaar opschrijven in de agenda. We kregen van een vriendin een kerstkaart met voor allebei een klein kaartje om een wens in te schrijven en die in de kerstboom te hangen en dan volgend jaar te kijken hoe het gegaan is met die wens. We hebben geen kerstboom in de kamer (wel groene takken en allerlei kleine kerstattributen), maar wel op ons balkonnetje. Met kaartjes en al gaat hij begin januari naar de box. 
Vroeger werd Driekoningen nog gevierd en de dag erna, 7 januari werd alles opgeruimd. De afgelopen jaren was het al 2 januari. Dit jaar weer denk ik. Ik zal het missen, alle lichtjes overal.
Maar naar de nieuwe start kijk ik elk jaar weer uit. Een nieuw begin, met nieuwe kansen!
Ik wens u allemaal een fijne oudejaarsdag toe en een waardevol 2018! (Waardevol is het altijd, maar een jaar met veel mooie momenten en belangrijke innerlijke ontwikkelingen. Ze hoeven niet groot te zijn, soms heeft een kleine stap op zich al grote gevolgen.)

Ik had nog een zakje kastanjemeel en daar heb ik een paar dagen geleden kleine oliebolletjes van gemaakt., om te proberen. Zoet en een verfijnde, aparte smaak. Een handje krenten erdoor lijkt me nog lekkerder. Ik bak ze vanmiddag, in kokosolie in de koekenpan. En appelbeignets uit de oven. Beslag maken van een beker havermoutmeel, plantaardige melk, 1 eetlepel wijnsteenpoeder en 2 eetlepels kokosolie. De appelschijven door kaneel en iets zoets wentelen. Door het beslag halen en een half uur in de oven op 190 graden bakken. Oliebollen kunnen ook in de oven gemaakt worden. Ik zag net dit recept van Koopmans met oviebollen:-) erbij. Ik zal het hieronder kopiëren. Met een kleine muffinvorm gaat het ook in de airfryer. Ik zou de holtes in plaats van bebloemen insmeren met een beetje olie. Rozijnen laat ik nooit wellen! Dat doen ze in het beslag en er gaat dan niets aan smaak verloren. Met in water wellen blijft een deel daarin achter, zonde. Ik zie nu dat er geen oventemperatuur bij staat.

(foto Marjon Besteman. Een oliebollenfoto, maar het slaat niet op het recept)

• Maak op uw eigen manier oliebollenbeslag
• Roer rozijnen en/of stukjes appel door het beslag*
• Laat het beslag drie kwartier rijzen. Met zuurdesem zeker 1 1/2 uur
• Verwarm de oven voor op 180 graden
• Vet een muffinvorm in met een beetje olie en bestrooi met wat meel Verdeel het beslag met een (ijs)lepel in alle holtes. Giet een beetje olie over de oliebollen en bak ze in het midden van de oven tot ze gaar en lichtbruin zijn Bestrooi met (Stevia) poedersuiker 

Omdat de oliebollen natuurlijk wat droger zijn vind ik het echt nodig om er fruit in te stoppen.

Vandaag

Het is vandaag Eerste Kerstdag.
Vanmorgen werden er, zoals elk jaar om 6.15u kerstliedjes door dorpsmuzikanten geblazen. Dit gebeurt misschien in meer plaatsen, maar wij vinden het zo bijzonder. Het brengt onmiddellijk in kerststemming.
1 1/2 uur later de manier van wekken zoals ik mee heb gekregen, met een kaarsje, kopje thee en mandarijntje en vooral het kerstconcert van Corelli op de achtergrond. Dit blijft het meest verstilde moment van Kerstmis voor mij.
Antoine Bodar in Florence droeg er later ook aan bij. En ontroerend was Joris' kerstboom. De verhalen, maar ook de sfeer om de boom heen. Een echt kerstprogramma.

Feestelijk ontbeten en door de dag heen lekker gegeten, maar allemaal met veel groente (en fruit).
Bij het diner was ik de rode saus vergeten te maken. Dat had het bord wat fotogenieker gemaakt, maar goed, het was allemaal heerlijk! Hier een fotoverslag. En o ja, Henk vindt het zo leuk als ik mijn nagels lak. Ik doe dat bijna nooit meer, in tegenstelling tot vroeger. Ik maak me verder ook weinig op, behalve altijd lippenstift en een beetje kleur op de wangen. Dat is het. En een lekker luchtje. Maar bij speciale gelegenheden zoals nu feestelijk rode nagels!

Het ontbijt met een havermoutboterhammetje, een zonnebloempitcracker en amandel kerstbrood. Het was een soort krentewegge met spijs geworden. Sinaasappel-grapefruitsap, een eitje, geitenkaas en rode jam. Altijd rode jam met Kerst! Groene thee en aan het eind een kopje koffie, met het kerstbrood.

Cappuccino met kerstrode nagels. Ik lak ze nog maar af en toe, maar Henk vindt het prachtig. Hij deze foto onverwacht. Ik had anders mijn bril afgedaan.

Lunch: pasteitjes die ik in muffinvormpjes had gebakken. Met  geraspte wortel, sla, een mosterdsausje en een appeltje erdoor.

De binnenkant van het heerlijke pasteitje met paddestoelen, rode ui en verse tijm

Het diner: linzenburgertje, zuurkool-groente stamppotje, gebakken heel fijne gesneden spruitjes met een uitje, salie en tamarisaus en knolselderij uit de oven en wat peterselie erop.  

Mandarijn-kaki ijs met zure room erdoor

Dadel-notentruffel bij een kopje mocca

Het was een fijne dag. Aan het eind van de middag een wandeling door het dorp gemaakt. Vanmorgen uiteraard ook gewandeld na het ontbijt en de kersteditie van Trouw.

Bijna kerstavond

Lieve allemaal,

Bij deze wens ik u allemaal, alleen, samen of met meerdere mensen goede kerstdagen!
Ik heb gisteren belachelijk veel gedaan, maar nu is het helemaal klaar, op wat laatste kleine dingetjes na. 
Net gewandeld en genoten van alle lichtjes in de buurt.
Vroeger, in Utrecht maakten we altijd een tochtje met de auto, maar dat hoeft nu niet meer.
Hier is zoveel moois te zien en Henk kan het nu ook bekijken.

Kerstliefs

Ter voorbereiding

Een paar maanden geleden schreef ik over onze Binbang. Het bevalt ons prima en het helpt om de afvalberg kleiner te krijgen. Op de website van dit bedrijf staan allemaal duurzame tips voor Kerst.
Ook is er een handige kalender waarop je kan zien waar welke groente en vrucht op dit moment vandaan komt. 
Goed om te weten en te proberen om veel zo dicht mogelijk bij huis te houden. Er zijn mensen die alles alleen van dichtbij halen. Zo consequent zijn wij niet, maar voor een groot deel houd ik er rekening mee.

https://www.binbang.nl/afvalvrije-kerstdagen-feestdagen/

Ik heb al een kerstbroodje, cranberrie-kwarkcake en quinoabroodjes gemaakt.

Dadelijk nog de ovenschotel voor morgenavond. Een groentestamppot met zuurkool of zuurkoolstamppot met groente en stukjes gedroogde pruim. De groente bestaat uit zoete aardappel, knolselderij, wortel en pastinaak. Het is voor drie keer.
Lebkuchen heb ik (voor het eerst) een paar dagen geleden al gebakken. Henk is er zo gek op. In Duitsland was het overal verkrijgbaar. Dit is zoals alles een verantwoorde versie en hij vindt het heerlijk!

Op Eerste Kerstdag ziet ons groenterijke diner er als volgt uit:
- Kopje bouillon met verse kruiden en een drupje sherry
- Linzengehakt met cranberriesaus
- Een rondje van de zuurkoolstamppot
- Rode kool met appeltjes
- Gebakken knolselderij en ik zag Jamie het op een erg lekkere manier doen.
Namelijk Blokjes knolselderij met olijfolie en tijm. 10 minuten bakken met deksel.

Dan eventueel nog een beetje bruin bakken

- Een paar spruitjes omdat ze er zo bij horen. Zacht gebakken met prei en wat ras el hanout (ben ik verslingerd aan, of shreef ik dat al? Gisteravond maakte ik warme chocolademelk met deze specerij!) erdoor
- Een lekker glas rode wijn erbij
- Als toetje vanille-ijs (ons ijsmachientje draait tijdens het eten) met warme mandarijnsaus en stukjes mandarijn
- Kopje mocca met een dadeltruffel

Tussen de middag krijgen we een empanada (vroeger hadden we altijd pasteitjes met ragout) met gebakken champignons, ui, peterselie en gemsla erbij.

Twee uiteenlopende onderwerpen

Eigenlijk zijn het drie onderwerpen. In mijn boek schreef ik dat als je pijn in je arm hebt en je accepteert die pijn niet, dat je meer pijn krijgt. Acceptatie is denk ik iets heel belangrijks in het leven, in alle mogelijke situaties en op alle mogelijke manieren. Er gaat vaak iets aan vooraf. Je probeert een situatie anders te krijgen, maar het lukt niet. Je komt dan bij de uitspraak...
Acceptatie zorgt voor ontspanning. In het heel interessante en deels herkenningsvolle boek over Andreas Burnier las ik: "Een probleem hoeft niet te worden opgelost, leef ermee." Ik ga nog een stapje verder want ik zou zeggen omarm het. Kijk er met een liefdevolle blik naar. Het laat iets zien, wil iets vertellen. Mensen zijn vaak geneigd om wat moeilijk is weg te jagen, maar daarmee ga je aan de zin ervan voorbij. Er moet geluisterd worden, hoe moeilijk en confronterend dat ook kan zijn. Als de les geleerd is verdwijnt het probleem vaak. Als het niet opgelost kan worden, er bijvoorbeeld een chronische aandoening is dan is acceptatie de enige manier.
Door dat ene zinnetje voelde ik me bevestigd. Hetzelfde geldt voor het interview met een cardioloog die zegt dat het veel beter is om roomboter te gebruiken dan een enge margarine. Dit is toch al jaren bekend en ook hier schreef ik al lang geleden over. Ik zeg dit niet om te zeggen zie je wel, maar vooral om over te brengen dat iIntuïtie vaak (ik zou zeggen meestal, ik zou zeggen bijna altijd, eigenlijk...) vooraf gaat aan wetenschappelijke bewijzen.

Ik zag een filmpje van een moeder die vertelde dat ze vroeger 3 banen had, 60 uur in de week werkte en daar $500 mee verdiende. Ze leefde dus met haar twee dochters van heel weinig geld. Ze wist uit haar hoofd welke voedingsstoffen per dag nodig waren en daar zorgde ze voor. Ze aten niet veel, maar voldoende. Nooit waren ze zo gezond als in die tijd. Op een gegeven moment had ze niets meer om van te leven. Iemand, en ze is er nooit achtergekomen wie het was, maakte elke week $7 over. Dit gebeurde een jaar lang. Hier leefden ze van. 

Sneeuw!

Weekmenu

Naast onderstaande boodschappen van Beterbio zat er ook nog 5 kg boekweitmeel bij. Ik zal weer eens een volledig weekmenu, dus van alle maaltijden per dag plaatsen. Ik krijg die vraag regelmatig. Ik heb nog prei en natuurlijk de vaste zaken zoals uien, knoflook enz.

Maandag:  
O: Smoothie (elke keer andijvie, sinaasappelsap, water, appel, banaan)
L:  Hartige havermout met prei

D: Zoete aardappelpuree met sojagehakt en taugé / ijsbergsla met stukjes sinaasappel

Dinsdag:
O: Yoghurt met chiazaad, banaan en moerbeien
L:  Pannenkoek met pindakaas en wortel / zoete pannenkoek met appelstroop en banaan
D  Pittige spruitjes met gekookte quinoa
     * cichorei-cappuccino met stukje marsepein

Woensdag:
O: Smoothie
L:  Kikkererwten curry met zv rijst
D: gestoofde venkel, wortel en uien met koolvis

Donderdag:
O: Yoghurt met gemalen lijnzaad, blokjes appel en walnoten
L:  Kruidenbouillon / Broccolibrood met gebakken ei
D:  Spitskoolnasi met pindasaus en geroosterde uitjes

Vrijdag
O: Smoothie 
L:  Rest van het broccolibrood met gebakken champignons / witlofsla
D: Airfryerfrieten met wortelsla

     *yoghurt met appelcompote en rozijnen (dag ervoor gemaakt)

Zaterdag:
O: Yoghurt met gestoofde pruimen, abrikozen, gember en kaneel
L:  Broodje pl. burger, gebakken   rode uien en wortelsla
D: Erwtensoep
    *appel-citroen cake

Zondag:
O: Geroosterde gv boterham met ei, (Henk gebakken, ik zacht gekookt) 
     een  zonnebloempitmeel cracker (zo lekker!) met kaas en een met jam
L: Soep en cake van gisteren 
D: Zuurkoolstamppot met plantaardige rookworst
   *sinaasappel-banaanpudding

Nederlandse quinoa!

Een tijdje geleden schreef ik dat er tegenwoordig gelukkig ook in Nederland quinoa gekweekt wordt. Ik herinner me dat de vraag naar quinoa zo groot was, dat er in de Zuid-Amerikaanse landen waar het vandaan kwam een tekort dreigde te ontstaan. Dat mag natuurlijk niet. Als iets van ver ook hier geproduceerd kan worden is dat dus voor beide kanten veel beter. Ik dacht dat het om een of twee Nederlandse landbouwbedrijven ging, maar het zijn er sowieso al 12, wat geweldig! 
Een ander groot voordeel is dat de grond door quinoa verrijkt wordt. Na het oogsten is de grond voedzamer dan ervoor.  
Het is dus op meerdere gebieden belangrijk dat het hier gekweekt wordt. Voor de mens, voor het milieu want het hoeft niet lang te reizen voordat het op uw bord ligt, en voor de grond.  
Ik vind quinoa een van de mooiste producten die er zijn. Het heeft een enorm hoge voedingswaarde en er is heel veel mee te doen.
Wat maak ik ermee?
Brood
Crackers
Pannenkoeken (ben ik verslingerd aan!)
Dikke pannenkoekjes met gare quinoa erdoor
Koekjes
Pap
Bij de warme maaltijd, zoals rijst
Ovenschotels met elke denkbare groente per seizoen
Wafels
Salades
Burgers (in combinatie met -zoete- aardappel, of bruine of witte bonen)
Gepoft, om een soort dikke cracker-koeken mee te maken
Gepoft door een ontbijtgerecht (muesli, granola)
Gepoft door chocolade

Quinoa heeft een sterke smaak waar u misschien, mocht u het nog niet kennen, even aan moet wennen. Als dat zo is zou u het in begin met een andere sterke smaak kunnen combineren, zoals knoflook, kerrie, kaneel enz. Wij vinden de smaak heerlijk. Op zich zijn wij geen graadmeter want wij vinden alles heerlijk, op mierikswortel en verse koriander na. En lammetjespap, nee dat ook niet. Maar goed, er is dus bijna niets wat we niet lekker vinden. Alle producten uit de natuur zijn op zich zijn al mooi, gezond en lekker en dan wat ermee gedaan wordt... Dat maakt het nog lekkerder, al moet je er soms juist heel weinig mee doen. Ik noem bijvoorbeeld verse erwtjes. Alleen een klontje roomboter en peper en zout. Zeker met subtiele smaken vind ik het zonde om iets anders te laten overheersen.
Terug naar de quinoa. Ik had tussen de middag per persoon twee dikke wafels gemaakt (bij de tweede keer had ik te veel beslag in het apparaat gedaan en droop het er aan alle kanten uit. Het apparaat is weer helemaal schoon inmiddels.) De eerste wafel had ik hartig gemaakt met verse bieslook. Gebakken champignons erbij en ijsbergsla met appel en een mosterdsausje. De tweede wafel was zoet, met plakjes banaan en een beetje agavesiroop.

Ik eindig mijn enthousiaste quinoaverhaal met de link van de Dutch Quinoa Group:
http://dqg.nl/overons/

Sinterklaas en oproep

Heeft u Sinterklaas gevierd? Elk jaar denk ik met weemoed terug aan vroeger en niet alleen hieraan!
Er is veel wat ik mis en het wordt eerder sterker, dan minder sterk. Het heeft met de persoonlijke herinneringen, maar ook met het wereldbeeld te maken. Het gaat samen. En natuurlijk was ik jong en lag er nog een leven voor me. Daardoor besef je op het moment zelf ook niet altijd de waarde van iets. Het was vertrouwd en mooi, maar nu besef ik veel meer hoe bijzonder het was!
Ik koester de herinneringen.

Henk en ik hebben het heel klein, maar gezellig gevierd. Iets uitpakken blijft feestelijk.
We hadden allebei €5 om bij Het Goed een boek uit te zoeken. Het werden er vier! Ingepakt, per boek een gedicht erbij, zelfgemaakte speculaas erbij en zelfgemaakte marsepein met een chocoladelaagje erom, verrukkelijk! We kochten die vroeger bij de Aldi, zo'n stammetje. Er zat een beetje drank in. In de bakkast had ik nog een flesje Kirsch, waar ik al een levenlang mee doe. Het proeft werkelijk hetzelfde. Jammer dat ik niet meer maakte, ik heb er nu zo'n zin in, het water loopt me in de mond. Ik had de marsepein anders gemaakt, namelijk met een beetje kokosolie door de gemalen amandelen. Als zoetmiddel gebruikte ik dadels, die ik mee maalde en voor een natuurlijk zoete smaak zorgde. En dan nog een paar rozijnen en de kirsch.
Ik zal zo het recept plaatsen.  Ik ga het binnenkort zeker nog een keer maken.

Oproep
Jezebelle, je stuurde mij een bericht naar 'telefonischehulp'. Maar ik kan dat bericht niet beantwoorden want er staat noreply bij. Maar dank voor je lieve woorden! Blij dat je zo van mijn boek(en) geniet. Ik hoop dat je hier ook komt en dit leest.  Goede dagen gewenst! (En stuur je me even je e-mailadres?)

Yoghurtbrood (lekker en heel eenvoudig)

Bepaalde broden mogen dan een stuk ingewikkelder zijn dan vroeger, dit is wel het allereenvoudigste brood dat bestaat denk ik, net zoals het platte quinoabrood dat is.
Ik kreeg meteen een berichtje of ik het recept wil geven. Natuurlijk!
Het brood is erg lekker en vullend. Het wordt ook heel mooi en elastisch. Hoe dat kan weet ik niet zo goed, maar het maakt dat je lekker iets te kauwen hebt. Ik ben hier zo enthousiast over!
Ik zou op deze manier ook een kerstbrood kunnen maken bedacht ik me net.

Ik maakte twee kleine broodjes. Een neutrale en een zoete.

De avond van tevoren; 2 bekers havermout (ik had de havermout deze keer niet gemalen, wat ik de keren hiervoor wel deed) mengen met ruim 2 bekers - soja - yoghurt en een theelepel zout.
De ochtend erna; 2 theelepels wijnsteenpoeder goed door het dikke havermoutbeslag roeren. Of 2 theelepels zuiveringszout/bakpoeder.

De helft meteen in een vorm met bakpapier (eventueel ingevet) doen. Soms doe ik er een hand zaadjes door en overheen.
Door de andere helft deed ik rozijnen, noten en kaneel. In de andere vorm doen.
De kleine vormen in een voorverwarmde oven van 180 doen en een uur bakken.
Dan de ovendeur opendoen en na een kwartiertje de broodjes met bakpapier uit de vorm halen en op een rooster af laten koelen. Dan het papier eraf halen. Ik vind het zo lekker, maar geroosterd ook.
De binnenkant moet dan wel droog zijn, anders blijft het aan het verwarmingselement kleven denk ik. Bij mij was de binnenkant laatst wat vochtig omdat ik te veel yoghurt had gebruikt. Ik heb het toen gesneden en de boterhammetjes in de oven onder de grill gelegd.

Ik maakte nu 2 kleine broden. Als u een groter brood wilt de hoeveelheid verdubbelen, een grote vorm gebruiken en langer in de oven.

Positieve berichten

Bij het zondagse ontbijt lezen we Trouw. De fijnste krant die er is vinden we. En vanmorgen werden we verschillende keren blij door wat we lazen. 

Een groot artikel over Lima. Hoe het daar steeds beter gaat door de keuken! Er is geen land ter wereld met zoveel varieteit als de Peruaanse keuken. Er bestaan bijvoorbeeld 3000 soorten aardappels. Kinderen willen er geen profvoetballer (zoals in Brazilië) maar chefkok worden! En dat gebeurt. Er is vooral een man Gastón Acurio die een immense invloed op heel Peru heeft en hier voor een groot deel de oorzaak van is. 

"Als er Michelin-sterren zouden bestaan in Latijns-Amerika had Gastón Acurio er zeker drie gehad. Gastón is televisiepresentator, socioloog, ontdekkingsreiziger, schrijver en bovenal de nationale held die  van de vergeten Peruaanse keuken een trots exportproduct maakte. 85 procent van de Peruanen kent zijn naam. Zouden er presidentsverkiezingen zijn, dan zou hij waarschijnlijk winnen. Gastón moet er niet aan denken. 

Zijn succes en de internationale aandacht voor de lokale keuken en cultuur, geeft het nationale zelfvertrouwen een boost. Maar wat hem werkelijk populair maakt, is dat hij zoveel mogelijk Peruanen meeneemt in zijn succes. Dat levert hem de status op van een rockster, die op zijn zelfbedachte culinaire festival door zes bodyguards moet worden beschermd tegen overenthousiaste fans.

Hij keek om zich heen en zag geweldige ingrediënten die niemand gebruikte, er waren veel kinderen zonder kansen en boeren die hard werkten om de stad te voeden, maar die niet werden gerespecteerd.

Zijn besluit stond vast: het moest anders.

Hij bracht de hele voedselketen samen: van traditionele chefs en straatkoks tot vissers en boeren. Samen vormen zij de foodbeweging. Zij zetten voort wat het Lichtend Pad met wapens en bommen niet voor elkaar kreeg: de strijd voor een samenleving die is gebaseerd op gelijkheid en kansen voor iedereen. Het is het startsein voor sociale verandering en hervonden nationale trots. Want plotseling ging eten over delen, verbinden en gelijkheid."

Dit is maar een fragment uit het grote artikel.

En dan ging het over de moeder van de omhelzing. De vrouw die al 35 miljoen mensen knuffelde, met haar door alles heen dringende liefde. Al duurt zo'n omhelzing kort, het emotioneert en geeft in dat korte moment onvoorwaardelijke liefde. Extra prettig om te lezen (niet alleen in dit artikel) dat hoog opgeleide mensen verlangen naar die speciale knuffel.

En dan de column van Sten Fijns die met een vrouw in Rome is, de helende stad. Ze hoort  de klokken die ze in Nederland miste bij de uitvaart van haar man. De klokken maakten af wat de enkele klok in Nederland liet liggen zegt ze. In de kerk waar ze heengaan wordt dezelfde tekst gelezen als de tekst die ze samen met haar man als belangrijkste voor de uitvaart had gekozen. "Zij die in tranen op weg gaan". Wat mooi. Ze zei dat het voor haar nu rond was.

Uit diepgaande ervaring kan ik zeggen dat er iets heel speciaals gebeurt in Rome (en in veel meer delen van Italië!). Misschien is er een bepaalde openheid/ontvankelijkheid voor nodig? Nee, je kan een ervaring niet bedenken van tevoren, het gebeurt gewoon. En ik weet dat juist ook mensen die behoorlijk rationeel zijn zich overvallen kunnen voelen door 'het aangeraakt worden'. Het leven is daarna niet meer hetzelfde.  

Ik schreef een tijd geleden over de plant op het balkon, die we in maart kregen en die maar bleef bloeien. Het was gistermorgen voor het eerst echt koud en zo bleef het de hele dag. Alles had een wit laagje, prachtig. Om de plant tegen de vorst te beschermen hebben we hem binnen gehaald en hij bloeit rustig door. en zit nog steeds vol knoppen Hij bloeit nu dus al voor de 9e maand. We hebben nog nooit zoiets meegemaakt.

Quinoa-pizza en voorbereidend werk

De eenvoudigste pizzabodem (of soort 'brood') die ik ken.
Er zijn een aantal producten waar ik weg van ben, waaronder quinoa. In het begin leek het een beetje exotisch, maar zoals veel extra gezonde producten wordt het gewoon als je ze vaak gebruikt. Ik zou niet meer zonder 'kunnen' en vooral niet meer zonder willen. Zeker niet nu het ook in Nederland verbouw wordt. Ik doe er heel veel mee. Sinds kort bak ik er ook pannenkoeken van en maak ik er een pizzabodem mee. Een paar dagen geleden maakte ik broccolipizza. Niet eerder gedaan, maar het was erg lekker.  Ik ga in mijn nieuwe boek zeker een hoofdstuk wijden aan quinoa (en aan havermout, bananen, kikkererwten en veel, veel meer!). Ik geef nu vast het brood of pizzabodemrecept. Het kan ook anders gemaakt worden, door de quinoa eerst te koken, maar dit is het allereenvoudigst. 
Evenveel quinoa als water in een kom of de bak van een keukenmachine doen. Ik gebruikte een beker quinoa en een beker water. De quinoa een nacht laten weken. De volgende ochtend de geweekte quinoa pureren/blenderen met wat zout en eventueel specerijen. Op bakpapier een ronde of vierkante vorm spatelen en 20 minuten bakken op 200 graden. Het hangt van de hitte van uw oven af, maar bij mij was zowel de boven- als onderkant lichtbruin. Het 'brood' uit de oven nemen, af laten koelen, in punten snijden en beleggen met wat u maar lekker vindt. Kan zowel hartig als zoet. Ideaal bij een kom soep als lunch, of bij het ontbijt. 
Voor pizza heb ik de bodem een kwartiertje gebakken. Toen heb ik hem belegd met tomatenpuree, gebakken uien, gedroogde en verse kruiden, vooral oregano,champignons, de broccoli en edelgist. Toen heb ik de pizza nog 10 minuten gebakken. Het was nu alleen groente. Sla erbij, heerlijk! 

Ik heb me voorgenomen te proberen voortaan echt zoveel mogelijk aan het begin van de maand te maken/bakken.

In Amerika noemen ze het prepingtime. Dit kan ook alleen voor de maaltijden van de komende week gaan. Het gebeurt daar vaak op zondag. 
Voor mij gaat het vooral om crackers, zoete en hartige koekjes en soorten brood, die een stuk ingewikkelder te maken zijn dan de zuurdesembroden van vroeger. Het moest lang rijzen, maar de voorbereidingstijd was heel veel korter. 

Het zal rustig zijn, als het voor een maand klaar is en het zal de elektriciteitsrekening lager maken.
Ik maakte vandaag hartige en zoete koekjes, 4 grote broodjes voor plantaardige hamburgers en havermoutbrood (yoghurt, havermout en wijnsteenpoeder!).

Op de foto's met groente staat een pak zonnebloempitten. Die zijn er altijd, behalve nu! En dat kan niet want voor crackers en mijn dagelijkse hartige koekjes zijn ze onmisbaar. Een van de vele internetwinkels met gezonde producten is de https://www.biologischetoko.nl Ze hebben veel producten en leveren een goede service. Ik vind het handig dat ik daar meerdere pakken/zakken (bulk) tegelijk kan bestellen, dat scheelt in de prijs. Dit doe ik ook meestal. Dus ook daar meteen 3 kg zonnebloempitten besteld en dan heb ik genoeg tot de zomer.

Binnentuin

Ik vind het eigenlijk zo jammer om in de winter van veel minder van verse kruiden te kunnen genieten.
Ik heb dus bijna alle kruiden naar binnen gehaald. Het is nu heel groen, een binnentuin. Twee eigenlijk want in de woonkamer staan de zuidelijke kruiden, op het zuiden. Citroenmelisse, salie, pepermunt, tijm, rozemarijn, maggikruid (past eigenlijk niet, maar staat in dezelfde bak als de rozemarijn), stevia en oregano. In de slaapkamer staan peterselie, bieslook, selderij en meer pepermunt want het is nooit teveel. Als het  wel te veel is droog ik het. Ik ben benieuwd of alles het zo goed blijft doen als dat het de afgelopen maanden gedaan heeft. Ik heb tussen de middag bieslook door de koolrabisla gedaan en vanavond veel peterselie door de uien. wortel, broccoliragout met mosterd en roomkaas. Ik ga de kruiden nu nog veel meer gebruiken want ik zie ze constant. Het rijke gevoel dat hieraan verbonden is blijft.
Ik mis het tuinieren nog steeds. Al is het onmogelijk om op ons balkonnetje bessenstruiken en blijvende groentes (behalve NZ spinazie) te kweken, op deze manier wordt het toch steeds meer een mooi alternatief.

Bovenstaande schreef ik gisteren. Als lunch vandaag hadden we aardpeer met teentjes knoflook, olijfolie, peterselie en basilicum uit de oven. En bleekselderij salade met een tomatensausje en selderij erover heen gesnipperd. Met een geroosterd havermout boterhammetje erbij.

Het groentepakket kwam net:
Pompoen, kastanjechampignons, little gemsla (uitzondering in dit seizoen), bananen, taugé, zuurkool, bleekselderij, pastinaak, aardpeer, citroenen, zoete aardappels, broccoli, bietjes en winterwortels.

Kruidnoten en tijd

Afgelopen zaterdag, toen die goede oude Sint in het land kwam, heb ik natuuuurlijk peper/kruidnoten gebakken. Glutenvrij, met amandelmeel, heerlijk!
Vandaag hadden we de laatste en nu waren ze nog lekkerder, omdat de smaken goed ingetrokken waren. Ik had in de helft van het deeg een beetje ras el hanout gedaan. De smaak kwam nu echt in de buurt van zoals we het vroeger thuis kregen. De speciale afbeeldingen die we versierden, koekvergulden. Ik denk eigenlijk dat het door de ketoembar komt.
We keken naar de aankomst in Dokkum. Extra leuk omdat Henk er vandaan komt. Bij de pepernoten had ik lekker warme chocolademelk gemaakt.

Glutenvrije pepernoten
200 gram amandelmeel mengen met

2 theelepels wijnsteenpoeder

75 gram kokosbloesemsuiker of iets ander zoets zoals agavesiroop
1 eetlepel speculaaskruiden en naar wens een theelepel ras el hanout en wat extra kaneel

flinke snuf Keltisch zeezout

50 gram kokosolie

en eventueel een beetje plantaardige melk of water

Van het deeg kleine balletjes maken en op een ovenbrlik leggen en met een vingertop plat drukken. Ongeveer 25 minuten bakken op 160 g

Zondag zijn we mee uit lunchen genomen door onze buurman, om het leven te vieren.
Een jaar geleden kreeg hij een herseninfarct en konden we gelukkig snel reageren omdat de vriendin van de buurman (eind tachtig) op onze deur bonsde.
Het uitje was samen met de buurvrouw aan de andere kant en haar vriend. We spraken over 'tijd'. Dat tijd zo snel voorbij gaat en dat tijd eigenlijk vooral een beleving is.
Buurvrouw geeft les aan gevangenen en ze vertelde dat de gevangenen de tijd ook zo snel vinden gaan. Bijzonder om te horen want je zou denken, als er zoveel tijd voor je ligt ... maar nee dus. In welke situatie ook, je vult je leven in met wat mogelijk is en als je opgaat in dat leven, dan blijkt het altijd snel te gaan. Ik heb nog nooit gehoord dat iemand de tijd langzaam vond gaan. Voor kinderen ligt het anders is mijn herinnering.
We hebben gezellig en lekker geluncht. Toen we naar huis gingen kregen buurvrouw en ik nog een prachtige orchidee van buurman.

Lief

Dit is zo lief, moet ik even delen.
Fijn weekend allemaal!

Ontbijtkoek

Wat ik zo heerlijk vind als het kouder wordt is gloeiend hete soep en stamppot.
Een paar dagen geleden maakte ik zoete aardappel-broccolisoep met ruccolapesto. Met gewone pesto is het vast ook heel lekker, of met iets scherps (dat doet Jamie Oliver). Ik vind basilicum eigenlijk wel voor in de zomer, maar ik kan er geen afscheid van nemen. Ik zet steeltjes in water en dan gebeurt er dit;

 
 
Er waren maar een paar blaadjes, alleen de bovenste. Ziet u hoeveel worteltjes eraan zitten? Ik blijf dit toch altijd een wonder vinden. Nu gaan ze in een bak en komen op de vensterbank. Binnekort zullen het plantjes zijn. Dat zijn het nu eigenlijk al. Zo lang het op deze manier doorgaat hebben we basilicum. Na de soep koffie of warme chocolademelk met pompoenkoek. Hij was iets te vochtig dus ik heb hem gesneden en terug in de oven gedaan. Nu komt et goed. Het ruikt specifiek naar ontbijtkoek. Van die koek die een beetje aan je tanden blijft plakken. Ik snap niet hoe het komt dat het naar ontbijt/peperkoek ruikt en proeft, maar ik ben er blij mee. De volgende keer doe ik er gember door.

Vanmiddag tijdens een wandeling heb ik een tijdje onder een herfstboom gestaan. Al die kleuren... Deze boom is een uitzondering want door alle wind zit er aan de meeste bomen nog maar weinig blad. 
Ook als het kouder en natter wordt geniet ik enorm van deze tijd, maar dat weet u allang. :-)
Als we hier in de behaaglijke warmte binnenkomen denk ik nog wel eens terug aan de kou van Duitsland en dan is de warmte nog lekkerder.

 

19 september 1944

Het einde van de Tweede Wereld Oorlog. Het eerst in het zuiden. De foto is in mijn geboorteplaats Eindhoven. Ontroerend. Henk vindt/ziet altijd mooie foto's. Deze lijkt op een foto die ik een paar maanden geleden plaatste. Ik zou er duizend en meer van kunnen zien. De man, die meteen respectvol op ooghoogte gaat. 
Dit is een goed voorbeeld van wat ik gisteren bedoelde. Een kleine ontmoeting, maar een groots moment. En voor de wereld was het immens groot.

Dankbaar

Ik wil u allemaal even een heel fijn weekend wensen.
Vorige week had ik het over momenten die me geraakt hadden, of die gewoon fijn waren. 
Van welk moment heeft u genoten, de afgelopen week?

Ik las dat er een boek is verschenen over de misère in de wereld, op velerlei gebied. De schrijver zei in zijn eigen woorden; "als je optimistisch bent in deze tijd ben je niet goed bij je hoofd". 
Iedereen weet dat er veel niet goed is en niet goed is zwak uitgedrukt. Mede daarom blijf ik het zo belangrijk vinden om de andere kant te benadrukken. Verdrinken in wereldleed verandert niets en het voegt al helemaal niets toe. En de wereld heeft elke positieve energie nodig! Ook in het klein. Misschien juist daar. Alles werkt door! Elke diep doorleefde zonsondergang. 
En we kunnen altijd iets doen. Voor jezelf, voor iemand anders, altijd! Het grote maakt machteloos, maar uzelf en alles dichtbij vraagt om aandacht, om liefde. Heel veel liefde!
Nu leven wij hier op een geweldige plek en dat helpt natuurlijk mee aan een groot gevoel van welzijn. Ik ervaar de warmte hier elke dag. Daarom schrijf ik er zo vaak over. :-)
Fijn dat ik hier vandaag in de krant van harte in bevestigd wordt. Ik kopieer er een stuk uit.
(Er zijn natuurlijk veel andere plekken in Nederland waar mensen ook fijn wonen, maar alleen al als herinnering vind ik het zonde dit artikel weg te laten. En ik ben trots hier te wonen en vooral dankbaar.)

Nergens in Nederland woon je zo goed als in Noord-Drenthe

"Noorderlingen weten het allang, maar het staat nu ook wetenschappelijk vast. Nergens in Nederland is het zo goed wonen als in Noord-Drenthe.

Mensen voelen zich hier veiliger dan in de Randstad, er is een betere balans tussen werk en vrije tijd en je koopt er mooiere en grotere huizen voor minder geld. De steden Groningen en Assen liggen binnen handbereik. Files zijn er nauwelijks. Scholen en ziekenhuizen zijn pico bello. Zo kunnen we nog wel even doorgaan.

Noord-Drenthe meest welvarende regio

Vrijdag wordt een rapport gepresenteerd over de spreiding van welvaart over het land: De Brede Welvaartsmonitor. De onderzoekers hebben dit jaar voor het eerst niet alleen gekeken naar de verdeling van inkomen, maar ook naar woongenot en veiligheid. Dan staat Noord-Drenthe eenzaam boven aan de ranglijst van welvarende regio’s in Nederland."

• Het hele artikel is van Sander van Mersbergen Hilbrand Polman
 

Mijn maand!

Al begint mijn lievelingsperiode 15 augustus, oktober is toch echt mijn lievelingsmaand!
Heeft iedereen dat met zijn geboortemaand? Ik weet het niet, maar ik in ieder geval wel.
Oktober wijnmaand, noten, appels, herfstbosgeur, wind, regen. Soms zon, zoals nu en vorige week was het zelfs zomers. Dat vind ik een beetje raar, maar we hebben er maar wel heel erg van genoten.
Er is veel wat bovenkomt deze maand, zoals oktoberkind van Liselore Gerritsen. Haar verjaardag is 2 dagen na de mijne. 
https://www.youtube.com/watch?v=HRtQqaexqJ8
En omdat ik nu naar haar luister ook nog een liedje waar ik tijdens een onstuimige tijd in mijn leven naar luisterde. Het paste goed. https://www.youtube.com/watch?v=TM202a7sLuQ
Verder met de herfst; Zoals ik laatst schreef hoe heerlijk ik het vind, om na buiten geweest te zijn in weer en wind terug te komen in een warm huis. Extra heerlijk omdat ik weet dat het ook anders kan zijn.
En dan natuurlijk alle gerechten die bij de herfst horen. Gerechten met paddestoelen, appels, aardpeer (vanavond met rozemarijn uit de oven), kastanjes. 
De zomertijd geeft een beetje onrust vind ik. Ik verheug me dus zoals elk jaar weer erg op het terugzetten van de klok zaterdag. Rust. En dit is voor mij een kernwoord in deze periode. Ook als het stormt.
En nu ga ik even lekker lezen, met een grote beker thee. Normaal probeer ik dat zondag en/of maandagmiddag te doen, maar een kennis ligt in het ziekenhuis, dus daar gingen we heen. Ook lezen met een plaidje over me heen hoort bij de herfst. Of zoals onderstaand tafereel. De poes lijkt op Damia. Henk kwam het tegen, zo schattig.

Ik ook

De#MeToo golft over de wereld. Ik ben na gaan denken en al waren het geen grote gebeurtenissen, ik heb toch ook 6x iets seksueels tegen mijn zin meegemaakt. Op een na waren het bekenden. Nou ja, een van de vijf niet goed bekend en bij hem heb ik uiteindelijk bepaald wat verstandig was, om erger te voorkomen. De andere vier waren minder heftig, maar toch ... Van een, een huisbaas moest ik zoenen om de huissleutel te krijgen. Ik was duidelijk in mijn reactie. "Het doet geen pijn hoor" zei hij. De meeste ervaringen zijn lang geleden gebeurd en ik heb er zeker geen trauma aan over gehouden, maar toch ...  
Er zijn natuurlijk zoals bij iedereen meer dingen in mijn leven gebeurd waarbij er over grenzen gegaan werd. Het zit vaak verweven in de opvoeding, dat je dingen moet doen die niet in overeenstemming zijn met wat je wilt. Bij de een gebeurt het meer dan bij de ander. Soms pakte het wat mij betreft uiteindelijk goed uit, soms zorgde het voor een wond. Ik denk dat ik daarom nu sterk en steeds meer vasthoud aan om, op een uitzondering na, niets meet te doen wat niet goed voelt. Wat niet bij me hoort. Voor andere mensen kan het om onbelangrijke zaken gaan, zoals 's avonds ergens naartoe gaan, maar voor mij niet! Iets doen waar ik tegenop zie kost heel veel spanning en energie. In principe is dat geweest. Nu ben ik mezelf trouw. Daarnaast wil ik vanuit mijn hart van alles voor mensen betekenen. Maar dat is juist wel in overeenstemming met wie ik ben.
Ik wens iedereen, die dergelijke nare en vaak veel grotere ervaringen op seksueel gebied heeft gehad en dat zijn heel veel mensen (las net de ervaring van Jelle Brandt Corstius), op zijn minst een uitlaatklep toe. Schrijf erover, of deel het en probeer het, als het kan om te zetten in iets. Iets krachtigs.
Ik ga voor iedereen een heel mooie herfstfoto voor zoeken ... 
Gevonden, speciaal voor u!




foto antonz

Mooie momenten van de afgelopen week

Ik vroeg me vanmorgen, toen ik vroeger wakker en luisterend naar de regen af, welke momenten me geraakt hebben de afgelopen week. Of beter gezegd welke momenten ik gewoon heel fijn vond.
Elke dag zijn er kleine momenten met Henk die me raken. Zijn liefde, zijn humor, elke dag opnieuw. Geen dag zonder dat we zeggen hoeveel we van elkaar houden. De fijnst bestaanbare woorden.
Maar buiten ons zijn er ook veel andere dierbare momenten geweest;
Een fijn, emotievol gesprek, met iemand die ik eigenlijk nog niet zo lang ken, maar wat heel vertrouwd voelt. Liefdevolle mails (ik noem ze meestal brieven want dat zijn het, al is het elektronisch) die me ontroerden. 
Dat ik in het boek van Doeschka Meijsing las over de ervaring die ze als vierjarig meisje had. Nooit heeft ze meer zo'n sterk machtig gevoel gehad als toen. Dat ze in haar hoofd kon zorgen dat iets gaat leven. Ze liet een aap in een bus zitten! De kracht van taal, de kracht van fantaseren. 
De harde regen die ons drijfnat maakte en hoe lekker het was, om daarna met droge spullen aan in een knus warm 'huis' te zitten. 
De lekkere hapjes die ik maakte. Op dit moment heb ik na een lekker dutje en sterke thee met melk een bonbon in mijn mond. 
Wolken met een lichtgevende rand van de zon erachter. Zoiets heb ik natuurlijk vaker gezien, maar niet zoals deze keer, zilver!
Het contact met de man van Beterbio en dan nog alles wat hij komt brengen. :-)
Op mijn verjaardag kreeg ik een boek: Indoor tuinieren. Waarom niet binnenshuis tuinieren? Rare engelse gedoe. Maar goed, het boek werkt inspirerend. Ik wil in ieder geval verschillende kruiden binnen gaan kweken want ik ben eigenlijk altijd zo op de zomer gericht met kruiden, maar wat is binnen aan eetbaars mogelijk? Daar ben ik nog 'steeds' niet achter. Voor tomaatjes is het te warm. Een moment van verheugen.
Ik schreef laatst dat ik dol ben op de geur van Paco Raban. Gisteravond tijdens onze avondwandeling fietste twee jongens voorbij en een van de twee denk ik had wel zoiets heerlijks op. Ik had zo in die geur weg willen zweven. 
Ik zeg altijd elk mens die ik tegenkom goedendag en hier doet iedereen dat (bij onze vorige adressen trouwens ook). Ook jonge mensen, of ze nu 8 of 17 zijn, zo leuk. Dat oa maakt het wonen hier zo warm en veilig.
Alle verrukkelijke maaltijden van de afgelopen week.
We zijn lid van 'Nextdoor', een buurtapp die zo goed functioneert. Henk had prachtige colberts van iemand gekregen, maar ze waren hem jammergenoeg te groot. Een berichtje op Nextdoor en ze zijn vanmiddag opgehaald. Ze zijn heel goed terechtgekomen.
En Henk liet me net foto's zien van iemand die 10.000 onontwikkelde fotorolletjes op een veiling kocht. Het bleken foto's van straatfotograaf Vivian Meier te zijn, uit de 50er jaren?

Ze werkte voornamelijk als oppas en had altijd een camera bij zich. Ze nam gedurende veertien jaar meer dan 150.000 foto's. Haar werk bleef tijdens haar leven onbekend en de meeste fotorolletjes onontwikkeld.

Drie voorbeelden:

 

Onderstaande foto lijkt op de ervaring in Kampen.

Ik weet zeker dat ik momenten ben vergeten, maar voor een week vind ik het veel Het is goed om vaker op zondag even terug te denken.

Chocolade en meer uit de keuken

Het is zo eenvoudig, om zelf chocolade te maken. Pure chocolade. Puur in de zin van geen melk, maar ook puur vanwege pure, natuurlijke smaken.
Het kan met cacaoboter of met kokosolie gemaakt worden. Cacaoboter is erg duur, dus dat doe ik maar heel af en toe. Meestal maak ik het met kokosolie. De chocola blijft dan wat zachter. Ik bewaar het altijd in de ijskast en haal het pas op het laatste moment eruit. Op kamertemperatuur is het te zacht want kokosolie/kokosvet smelt bij lichaamstemperatuur.

Ik gebruik de helft cacao aan kokosolie en een vulling van iets of een combinatie van stukjes noot, zaden, moerbeien, rozijnen, cranberries, kokos. 
Ik maakte net bonbons van 50 gram kokosolie, 25 gram cacao (15 gram voor minder sterk), een paar druppels stevia en een beetje vanille (met kaneel is ook lekker). Ik deed er 75 gram vulling bij; grof gemalen moerbeien, walnoten, zonnebloempitten en een beetje hennepzaad. Het staat nu koud te worden. 

Ik maak vaak soep voor zaterdagavond en zondagmiddag en dan iets van gezonde cake toe. Nu hadden we haver-prei-kruiden drie in de pan met malse, groene sla. Nu we weer echt zuinig proberen te leven, richt ik me op eenvoudige, heel gezonde maaltijden met zoals ik eerder schreef, groente als uitgangspunt. 
Deze pannenkoekjes, drie in de pan eigenlijk, maakte ik als volgt:
Een bekertje havermout gemalen, nog een klein handje havervlokken, 2 theelepels sojalecithine erdoor en half amandelmelk, half water. Het pak amandelmelk was open, vandaar. De dinsdagse lunchpannenkoeken maak ik met water. Ook altijd in combinatie met lecithine, voor de binding.  Ik had fijngesneden prei gebakken en dat ging door het beslag, net zoals een handje tuinkruiden van het balkon en versgemalen peper en zeezout. Toe hadden we bovengenoemde bonbon bij een kopje pittige koffie. Eerst denk je bij de bonbon boem, wat sterk, maar daarna wordt het iets zoeter. Echte, heerlijke chocolade! Helemaal in combinatie met koffie.

Ik sta elke dag behoorlijk lang in de keuken, maar soms extra lang. Zoals vandaag. Voor morgenavond gekookt (dat maakt het morgen rustiger), gv broodjes voor het ontbijt morgenochtend, sinaasappelschilreepjes geconfijt, de bonbons van hierboven en lunch en diner voor vandaag. Veel. Maar niet alleen dat Henk altijd zo smult, van elk hapje, het geeft een goed gevoel. Dat weegt op tegen de energie die het kost. Als ik er nu zo over schrijf weet ik dat het altijd zo geweest is. Alleen deze manier van eten maakt gewoon dat het nog wat meer werk is. De gekonfijte sinaasappel is voor de Friese oranjekoek die ik binnenkort ga maken. Dat vindt Henk zo heerlijk. Eens kijken of ik het glutenvrij net zo lekker krijg. Ik denk van wel. :-)