Chemievrij

Het is nu nog toegestaan om allerlei nare (dit lijkt me wel een overkoepelend woord)  bestrijdingsmiddelen in de landbouw te gebruiken, maar ... “De Nederlandse regering sprak eerder de ambitie uit dat de Nederlandse boeren en tuinders de minste bestrijdingsmiddelen van heel Europa (gaan) gebruiken, en dat de land- en tuinbouw in 2030 in principe 'chemievrij' is." Dit staat in Trouw van dit weekend.

Dit is niet de plek om uitgebreid in te gaan op de invloed die bestrijdingsmiddelen hebben op geest en lichaam. Dat er in ieder geval een streven is om het werkelijk te veranderen vind ik een goed bericht op deze zondagmorgen

Vandaag begint ... en 1945, 1961 en 1969

Elk jaar zeg ik (niet precies op deze dag) dat vandaag mijn lievelingsperiode van het jaar begint. Ik blijf dat ook doen. 
Toen ik lang geleden op 15 augustus naar de Internationale Quakerschool ging was dat heel verdrietig. Mijn ouders gingen toen naar een broer en schoonzusje, die jarig was. Dat schoonzusje wordt vandaag 80! Mijn moeder schreef me haar eerste brief in mijn en ook haar nieuwe leven.
Waarom speciaal vandaag de nieuwe en dierbaarste periode begint is dus eigenlijk een beetje vreemd, maar ach, wat maakt het uit, het is gewoon zo.
Nu eerst het begin van het nazomeren.

En ik denk even aan de Japanse capitulatie in 1945, ook 15 augustus.
Het vreselijke leed, waar door veel mensen daarna niet over gepraat kon worden en de grote invloed die dat op hun kinderen heeft gehad.

Ook op deze dag werd in 1961 begonnen met de bouw van de betonnen muur in Berlijn.
En in 1969 begon Woodstock, het wel bekendste muziekgebeuren ooit denk ik. En het is voor mij nauw verbonden aan de kostschooltijd. Wat heb ik die muziek veel gehoord. 
En dat is een mooie herinnering.
Zelfs een heel moeilijke levensperiode kan groeien naar een weemoedige herinnering.

Uitstapje

We hadden een cultureel uitstapje. Twee dagen genoten we van kunst. In Enschede van Paula Modersohn-Becker, de belangrijke Duitse (vroeg) Expressioniste. Ik kreeg een paar maanden geleden een biografie over haar van mijn zusje. Daardoor sprak alles wat ik zag nog meer.

Bij het Kröller Müller zagen we Odilon Redon. Ik hou wat Redon betreft vooral van zijn werk na 1890, toen hij kleur begon te gebruiken. We kregen ook een lezing en ik hoorde toen dat Helene Kröller Müller precies hetzelfde had en die bevestiging vond ik vreugdevol. Bij de zwart witte werken was hij bezig zijn demonen, zijn moeilijke jeugd te verwerken. Helene Kröller Müller had een kamer vol met schilderijen van hem. Het thema van de tentoonstelling was literatuur (de hoogste vorm van kunst voor Redon) en muziek. Hij werd geïnspireerd door o.a. Baudelaire. Hij was zelf ook schrijver en maakte muziek. Sommige mensen kunnen alles. 

We voelden ons gevoed. Wat ik fijn vind is dat je op zulke plekken gelijkgestemde mensen tegen komt want je bent er om dezelfde reden. Er waren zulke prettige, korte ontmoetingen waarbij even iets uit werd gewisseld. 
Maandagmorgen gingen we nog naar het Arboretum in Wageningen.
Onderweg was het treurig om bijna alle hei, die altijd zo mooi is rond deze tijd bruin te zien, door de droogte.
Daarom kies ik voor dit kleurige schilderij van Redon. In alles voel ik diepte bij hem. 

Rode bieten muffins

Rode bieten zijn zoet en ze gaan perfect samen met cacao. 

In de bak van de keukenmachine:
2 grote gare rode bieten in stukken gesneden
1 1/2 bekertje gemalen havermout
2 volle eetlepels cacao (of wat meer)
2 eetlepels kokosolie
4 eetlepels honing of agavesiroop
2 eetlepels gemalen chiazaad, gemengd met 6 eetlepels water (of 2 eitjes)
1 theelepel zuiveringszout en een scheutje appelazijn of citroensap
snuf zout 
Goed mixen in de keukenmachine en daarna de holtes van een grote muffinvorm vullen.
Of een vierkante vorm gebruiken en later in vierkantjes snijden.  
Een half uur bakken op 175 graden.

Vriendschap

Ik las net door 'Topics' (ik heb geen abonnement op de Volkskrant) een mooi interview met Petra Stienen van D66 en schrijver Mounir Samuel. Het ging over hun bijzondere vriendschap. Petra Stienen haalt een gezegde aan: " Je ontmoet mensen for a reason, a season or a lifetime. Ik ben ervan overtuigd dat je iedereen met een reden ontmoet, of de ontmoeting nu kort of lang is. Van elk mens leer je iets. Soms kunnen mensen je hele zijn beïnvloeden en soms is er een bepaalde les die geleerd moet worden. In mijn leven zijn veel seasonvriendschappen geweest, mensen die bij een bepaalde periode horen, bij die fase van mijn ontwikkeling. Na de geleerde les houdt het op. Meestal gaat het vanzelf, soms doet het aan een of beide kanten pijn. Ook dat hoort bij die ontwikkeling, al had je het liever anders gewild. Van een paar mensen hoopte of hoop ik dat ze een leven bij me zijn.  

Soms droom ik over mensen van lang geleden, mensen die belangrijk voor me waren. Dan voel ik dat ze nooit weg zullen zijn en ik altijd van ze zal houden.

ps

In de Volkskrant is een serie over vrienden die kleine en grote verschillen overbruggen. En dit was er een aflevering van.

Oogstend

Ik blijf oogstend (weet niet of dit goed Nederlands is, maar ik vind het net anders als ik blijf oogsten). Ik ben er namelijk steeds mee bezig. Handje van dit, handje van dat en soms maar een takje. Eindelijk ontstaat er een salieplantje! Ik heb weer citroenmelisse gezaaid en nu zie ik kleine groene blaadjes ... Ik juich nog niet, maar wat zou ik blij zijn als het gaat lukken en dan is het voor jaren. We hebben heel veel pluksla gehad. Nu is er nog een soort plukslaboompje, maar nieuwe is gezaaid, al moet ik leren beter te doseren. De mooie gekleurde pepers hebben het daardoor niet gehaald, door de luis. Er zijn te veel voedingsstoffen nodig voor mijn te enthousiaste gezaai.

Wat genieten we toch van alle ontbijtjes, kopjes koffie en lunches op het balkon. Lunches trouwens maar af en toe. Vanaf de koffie is het meestal te warm.
Het lijkt hier of ik geen borsten heb, hoe kan dat? Ze zijn er wel, 85 c. 
(Verse tomatensoep, groentekoekjes, komkommer en havermout platbrood)

Snelle compost

U kunt heel eenvoudig compost maken door een bananenschil, koffiedrab en eischaal te malen in de blender. Ik zag in een filmpje hoe een verlept cyclaampje door deze voeding weer vrolijk tot leven kwam. 

Alleen bananenschil zorgt ook al voor - vloeibare - compost
https://www.youtube.com/watch?v=0eiq_HXWs8M

Leven voor een habbekrats en aardappelpartjes (wedges) uit de oven

Het is nog steeds heel warm. Bijna alles is verdord en bruin, maar niet de witte hortensia's, die ze in Drenthe schapenkoppen noemen. Ze bloeien uitbundig. Zo ook de vlinderstruiken, paars, of roze. Die deed het bij ons indertijd ook zo goed. En dan al die vlinders die er boven fladderden. Nu vinden ze het te warm. Ik denk dat er minder ontpopt wordt en ze er dus niet zijn.

Ik lees op dit moment: 'Leven voor een habbekrats' van Kath Kelly. Een vermakelijk en tegelijkertijd zinvol boekje over de schrijfster die een jaar van een euro per dag leefde. Ze woont in Engeland, dus het is geen euro, maar een pond. Het Engelse is overal vertaald naar het Nederlands, wat ik jammer vind. Engeland is geen Nederland en je wilt de sfeer van een land proeven en daar hoort in dit geval geen euro of Euroshopper bij. De boodschap van het boekje is duidelijk. Wat begon als willen sparen voor iets heel moois voor de bruiloft van haar broer werd een levenswijze. Ik word er blij van! Iedereen die me kent weet hoe zeer ik van luxe kan genieten en ook hoe goed ik zonder kan. Het thema van mijn boek, website en manier van in het leven staan, is me richten op wat er toe doet en daar is geen of weinig geld voor nodig. Het zit van binnen.
Ik las net de regel: "Het besef hoe weinig ik nodig had gaf me het gevoel succesvol, rijk en machtig te zijn". Kath Kelly schreef dit naar aanleiding van het beoordelen van reclames, met die drie pijlers. Ik verander die woorden in onafhankelijk, krachtig en vol vertrouwen. Henk zei: "vrijheid".
Het blijft niet alleen bij de persoonlijke ontwikkeling die ze doormaakt maar ze is steeds meer geschokt door hoe idioot sommige dingen zijn. Er wordt in Engeland bijvoorbeeld 1/3 weggegooid van wat mensen aan voedingsmiddelen hebben gekocht en de helft daarvan is nog helemaal goed om gegeten te worden.
Als je een dergelijke stap zet zoals zij gedaan heeft, vallen de schellen van je ogen, als ze dat nog niet gedaan hadden, door een steeds grotere bewustwording. Ook bij haar werd alles anders. Dit gebeurt ook al bij minder rigoreuze stappen. Kiezen voor kwaliteit, niet voor kwantiteit. Overhouden wat werkelijk iets toevoegt.
En proberen goed te doen voor de wereld. Ik schreef laatst dat ik mijn best wilde doen geen plastic te gebruiken, maar het is onmogelijk! Zeker nu we elke dag een schaaltje kwark nodig hebben. Naar de supermarkt neem ik zelf papieren zakken mee en altijd eigen tassen, maar die kwark ... Gelukkig wordt de verpakking gerecycled.


                                              

Ik probeer zoveel mogelijk te combineren, als ik de oven gebruik. Aan het begin van de maand bak ik 'zoete' koekjes en hartige crackertjes.  En ik bak twee broden tegelijk en bij het afkoelen leg ik vaak noten of pitten in de oven. Zoals bij de koekjes doe ik dan het ene bovenin de oven en het andere onderin (en soms nog iets in het midden). Halverwege de baktijd wissel ik boven en onder om, zodat alles gelijkmatig gaar of knapperig wordt. Het moeten dus wel baksels of gerechten zijn die dezelfde temperatuur nodig hebben. 

Een lekker zomergerecht (altijd lekker, niet alleen in de zomer:-) )
Dit lijkt erg op de frieten die ik vroeger elke vrijdag maakte. Een pond aardappelen in parten snijden. Hier een of twee lepels olie, specerijen, bijvoorbeeld ui, paprika, en knoflookpoeder goed door husselen en op de bakplaat leggen. Er wat rozemarijn en/of oregano over knippen en eventueel nog een beetje geraspte - soja - kaas. Ongeveer 45 minuten bakken op 190 graden. Daarna pas zout erover strooien. Een dipsaus maken; een pittige tomatensaus, tsats(z)iki, of kruidenkwark (ook heerlijk bij gekookte aardappelen in de schil. Ik doe er dan soms kümmel door). Kruiden erdoor die u heeft, eventueel knoflook, peper en zout. De tsatsiki of kruidenkwark kan ook van plantaardige uitgelekte yoghurt gemaakt worden. Een schaaltje in het midden van het bord zetten en de aardappelpartjes erom heen draperen. Zo kunt u lekker dippen. Een salade met bijvoorbeeld peulvruchten erbij geven en klaar.
ps1 Een kommetje chilisaus en een kommetje zure room (of plantaardige variant) met bieslook in het midden zetten kan ook!
ps2 De aardappelpartjes kunnen ook in de koekenpan gebakken worden, maar ze moeten dan regelmatig omgedraaid worden.
ps3 Het kan ook met zoete aardappelen, minder knapperig, maar erg lekker. 

Door hier over te schrijven kregen we er zo'n zin in dat ik ze gemaakt heb. Wel wat dunner, anders moesten we zo lang wachten. Ik maakte er snel chilisaus bij. Ik had nog twee grote pepers in de diepvries. In stukjes aan de kook gebracht, met een beetje water, een scheutje appelazijn, een lepel honing en een beetje zout. Daarna met de staafmixer en tranende ogen een sausje van gemaakt. Het was zoooo lekker, allebei. Meteen een foto van gemaakt.