Lieve allemaal, goedemorgen!
Dadelijk ga ik ook bij 'wat maakt u blij' zetten dat ik zo blij ben dat er veel meer echt geschreven wordt in deze coronatijd. Geen appjes, geen e-mails maar schrijven met de hand en vervolgens de brief met veel aandacht in een envelop stoppen. Je gaat iets van jezelf aan de ander sturen. Iets wat er toe doet. Ik wissel diepgaande mails uit met mensen, maar toch, hoe anders is een brief waarin je in elk woord de emotie voelt of waarin je elkaar stimuleert, omhoog duwt. Alleen al het gevoel dat de ander zijn hand over het papier beweegt en gericht is op mij. En dan ook nog het handschrift op zich waar ik van kan genieten.
Een van mijn levenstaken is blijkbaar om mensen aan te zetten tot schrijven. Taalexpressie, begeleiding. Geen taalexpressie meer (jammer eigenlijk) wel bij de begeleiding, al is het anders dan vroeger omdat begeleiding via de telefoon anders is. In mijn boek en hier probeer ik het ook. Ik raad u met hart en ziel aan, schrijf! Het zal u zoveel geven. Ruimte, helderheid, verdieping.
Terugkomend op het schrijven van brieven, ik las van iemand, die er een gewoonte van gemaakt heeft om elke dag na het ontbijt aan zijn bureau te gaan zitten en een brief aan een familielied of een vriend te schrijven. En van een grootvader die met zijn kleindochter schrijft en bij elke brief sturen ze een positief of interessant krantenbericht mee. De grootvader zei, al heb ik een gevuld leven, ik voel me soms eenzaam en deze eenzame momenten worden door de brieven minder eenzaam. Het contact tussen haar en mij wordt op deze manier versterkt en we leven ons in elkaars leven in.
Ik las ook dat iemand een brief schrijft aan 50 belangrijke vrouwen in haar leven. Dat leek me eerst heel veel, maar als je bij de kleutertijd begint passeren veel vrouwen die een rol hebben gespeeld de revue. Ik zou het kunnen doen, maar veel vrouwen leven niet meer. Ik zou het nog steeds kunnen doen.
Welke vrouwen (en mannen) hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan uw leven?
Het kunnen er natuurlijk net zo goed 10 of 20 zijn, of 5.
Ik las in de ervaringen van mensen die in deze tijd brieven zijn gaan schrijven dat eerder genoemde kleindochter in Utrecht studeert en daar op een bisnummer woont. Ze stuurt een stukje uit de krant mee waarin wordt achterhaald waar het woord bis vandaan komt. Ik heb ook twee keer op bis gewoond. In de Zadelstraat (zo goed als onder de Dom) en in de Waterstraat. Ik ga zo kijken of ik het artikel kan vinden.
Andere voorbeelden: Een jonge vrouw schrijft; een brief betekent zoveel meer dan een HGH (hoe gaat het) appje. Ze schrijft haar oma die van haar kleindochter dacht dat ze op haar leeftijd niets van brieven schrijven weet, maar wel dus! Ze beleeft heel veel plezier aan het schrijven. "Alle brieven worden bewaard zodat ik ze later terug kan lezen. Deze uit de coronatijd zijn straks extra bijzonder". Voor mij is dit een van de vele voordelen van brieven. Gesprekken en appjes verdwijnen of vervormen, brieven blijven altijd en behouden hun oorspronkelijke waarde.
Studenten die vanuit de stilte van "thuisthuis" triviale zaken via de telefoon bespreken en schrijven over diepere gedachten en ideeën. Ik moest lachen toen ik ergens anders las:"Ik ben een fan van de pen en de kiek, 't is is ook goed voor de motoriek" Het gaat verder: "E-mailen gaat vervelen, woorden die je niet vast kunt pakken, niet tegen het licht kunt houden. Op naar de brievenbus, die de woorden geduldig naar binnen slokt. De reis van de brieven gaat beginnen."
Naast brieven worden er veel kaarten geschreven en cadeautjes gestuurd.
Zoveel brieven schreef ik. Brieven waarin ik het diepste van mezelf deelde. Ook heb ik jarenlang een dagboek met iemand geschreven. Elke week wisselde we van boek en schreven we in dat boek verder.
In schrijven is vrijheid (dankbaar niet in een land te wonen waar die vrijheid niet is) als er nabijheid is en je je veilig voelt.
Ik leende de autobiografie van Ina Boudier Bakker (oudere mensen kennen haar van 'Klop op de deur') van een buurvrouw. Ik hou ontzettend veel van opgeschreven levens in boeken. Dit speelt zich in de oorlog af. Ik heb veel dagboeken over de oorlog gelezen maar er is nog veel meer verschrikkelijks in steden gebeurd dan ik dacht. Eigenlijk had ik geen idee over de omvang. Door dit boek wel! Naast de persoonlijke verhalen die ik meebeleef leer ik van de informatie die ik krijg. Dit gaat trouwens over mensen in de hogere kringen die daardoor bevoorrecht waren. Zij konden met veel geld nog het een en ander kopen, al bleef ook daar weinig over. Een beetje thee was goud waard. Wat dit boek voor mij extra waardevol maakt is dat het zich in Utrecht afspeelt en ik de straten en gebouwen herken. Ik beleefde het niet alleen mee, ik wandelde ook mee, tussen de kogels door. De vorm, in dit geval een dagboek, maakt dat er een bepaald evenwicht is want er staan ook vreugdevolle momenten in. En, waarvan ik vind dat het op een ander niveau ook voor deze tijd geldt, de blijheid over iets wat eerst volstrekt vanzelfsprekend was.
Deze tijd is denk ik vooral bedoeld om niets meer als vanzelfsprekend aan te nemen, om voor het eerst of opnieuw of sterker de waarde van bloeiende gele brem of een zelfgebakken boterhammetje te ervaren.
Ik wens u mooie Pinksterdagen
